Rubeoza tęczówki

Rubeoza tęczówki jest stanem chorobowym, polegającym na rozplenieniu się naczyń włosowatych w tęczówce oka. Naczynia włosowate, inaczej zwane kapilarami, są cienkościennymi naczyniami krwionośnymi, które oplatają tkanki w organizmie. Ich przeznaczeniem jest wymiana składników pokarmowych, gazów, zbędnych produktów przemiany materii, witamin i hormonów między krwią a tkanką.

Do rubeozy dochodzi w przypadku niedotlenienia siatkówki, która następnie uwalnia bardzo liczne czynniki wzrostu, w tym VEGF (czynniki wzrostu śródbłonka naczyniowego), które biorą udział w angiogenezie. Angiogeneza jest procesem tworzenia nowych naczyń włosowatych, która zachodzi nie tylko w procesie embrionalnym, ale także w przypadku rozwoju zmian nowotworowych, gojenia się ran, agregacji płytek, w regulacji metabolizmy jonów, a także u kobiet w regeneracji endometrium. Jest to bardzo ważny proces fizjologiczny i patologiczny.

Retinopatia cukrzycowa częstą przyczyną rubeozy

Do rubeozy tęczówki bardzo często dochodzi w wyniku przebiegu retinopatii cukrzycowej, czyli uszkodzenia naczyń krwionośnych siatkówki oka, które pojawia się w przebiegu cukrzycy. Po około 20 latach trwania cukrzycy zmiany te zostały stwierdzone u prawie wszystkich chorych na cukrzycę typu 1, a także u około 60% chorych na cukrzycę typu 2.

Główne czynniki sprzyjające postępowi tej choroby to:

• okres dojrzewania płciowego;
• ciąża;
• operacja zaćmy.

W przypadku tego schorzenia najpierw dochodzi do poszerzenia żył siatkówki, następnie do uszkodzenia ścian drobnych tętniczek łącznie z tworzeniem się mikrotętniaków. W miarę rozwoju choroby dochodzi do zamykania się światła tętniczek przed naczyniami włosowatymi siatkówki, następnie tworzą się nowe naczynia przedsiatkówkowe i w obrębie nerwu wzrokowego. Osłabione naczynka pękają i tworzą krwawe wylewy do siatkówki. W wyniku tego bardzo często dochodzi do rubeozy tęczówki oka.

Inne przyczyny rubeozy siatkówki

Do schorzenia tego dochodzi również bardzo często w przypadku zamknięcia pnia żyły środkowej siatkówki i przewlekłym odwarstwieniu siatkówki. Odwarstwienie siatkówki jest chorobą oka, która powstaje w przypadku, gdy siatkówka zaczyna się oddzielać od znajdującej się pod nią naczyniówki. Choroba ta może prowadzić nawet do upośledzenia wzroku, a w konsekwencji do ślepoty.

Zdarza się, że proliferujące naczynia zamykają kąt przesączenia i skutkują wtórną jaskrą neowaskularną.

Jak leczyć?

Jeśli rubeoza tęczówki zostanie wykryta w miarę wcześnie, neowaskularyzację można odwrócić za pomocą fotokoagulacji (PRP) lub wtrysku leków anty-VEGF z późniejszym PRP. Wtrysk hamuje bezpośrednie działanie VEGF i działa szybciej, ale ustępuje po 6 tygodniach. Fotokoagulacja ma natomiast wolniejszy początek działania, ale może utrzymywać się na stałe.

Jednak gdy stan chorobowy przez długi czas jest nieleczony i zdążył się bardzo rozwinąć, wówczas chory może nie reagować na leczenie. W takim przypadku konieczna będzie interwencja chirurgiczna w celu obniżenia ciśnienia (np. drenaż implantu jaskry).

O rozpoznaniu choroby decyduje szczegółowe badanie okulistyczne.

Autor:

Dorota Bucka

Zobacz również objawy tej choroby: Objawy rubeozy tęczówki